Vrijdag PSYCHOLOGIE
Een oneindige ruimte tussen stimulus en respons…
Regelmatig reflecteren over wat goed of minder goed gaat, wat belangrijk is of juist niet en zien, voelen en begrijpen hoe we in bepaalde situtaties (over)reageren, is voor iedereen van tijd tot tijd, niet alleen onvermijdelijk, maar erg noodzakelijk. Hoe reageren we op onverwachte situaties, dingen die (erg) fout lopen, op scherpe opmerkingen van relaties, klanten, vrienden en familie? Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar zeker als het ons allemaal wat te veel is, kunnen wel eens vanuit al die frustraties direct, primitief en bot uitbarsten én er van alles uitgooien waar we later veel spijt van krijgen. Soms is of wordt het zo erg dat onze relatie met onze vrienden, familie, klanten voor altijd verpest wordt.
Viktor Frankl, Oostenrijks neuroloog - psychiater en concentratiekamp-overlevende, hield zich met deze materie bezig, want zo leert hij ons in zijn boek “De zin van het bestaan”, het kan ook anders. Tussen een gebeurtenis (in de psychologie spreekt over een STUMULUS) en jouw antwoord daar op (RESPONS) zit ruimte. Een oneindige ruimte. En wat doe jij met die keuzevrijheid? Zelfs in de meest verschrikkelijkste omstandigheden als holocaust overlevende zag hij kans tot een zelfgekozen reactie op zijn omstandigheden – die hij helemaal niet zelf gekozen had(!). Freedom to choose noemde hij dat. Ieder mens heeft die vrijheid, onder alle omstandigheden.
Andere voorbeelden uit het dagelijks leven: op het moment dat je dat suikerklontje wilt pakken (stimulus) om in de koffie/thee te doen (respons) heb je een keuze: neem ik het klontje wel of niet? Op het moment dat je je ’s morgen nog eens wilt omdraaien (respons) om verder te slapen (stimulus) kan je uit je bed stappen. Ja, het kost wel oefening en wilskracht maar het kan. Daar zit de ruimte, het moment waarop je een keuze hebt.
De stimulus is er, op de respons heb jij invloed
