Vrijdag PSYCHOLOGIE
Het terugslageffect
In een volstrekt rationele wereld zouden mensen die bewijs krijgen dat hun overtuigingen niet kloppen dit bewijs evalueren en vervolgens hun overtuigingen daarop aanpassen. In werkelijkheid is dit echter zelden het geval.
Wanneer mensen op bewijs stuiten dat tegenstrijdig is met hun overtuigingen wijzen zij dit bewijs vaak af en hangen vervolgens nog sterker aan hun oorspronkelijke standpunt. Dit fenomeen ontstaat vanuit een cognitieve vooringenomenheid die bekend staat als het backfire-effect (terugslageffect). In een studie van Byhan & Reifler (2010) is dit effect voor het eerst gedemonstreerd.
Het backfire-effect is niet alleen belangrijk om te begrijpen omdat het je vermogen om de mening van anderen te veranderen beïnvloedt. Het backfire-effect heeft ook invloed op jouw vermogen om zelf rationeel informatie te verwerken.
Het backfire-effect zorgt ervoor dat je nooit een online discussie kunt winnen. Hoeveel je feiten je ook tevoorschijn tovert, je tegenstander wordt alleen maar zekerder van zijn gelijk. En hoe harder iemand tegen je in gaat, hoe harder je terugvecht. Het backfire-effect duwt jullie beiden dieper in jullie oorspronkelijke overtuiging.
Wat is het backfire-effect?
Het backfire-effect of terugslageffect is een effect in je brein dat ervoor zorgt dat je bij een confrontatie met feiten die tegen een diepgeworteld geloof in gaan ervoor kiest om de feiten naast je neer te leggen en nog dieper te geloven. Dit betekent dat het niet alleen ineffectief is om mensen van hun standpunt af te brengen door ze bewijs te geven van een denkfout, maar dat bewijs leveren er zelfs voor kan zorgen dat mensen nog meer met hun hakken in het zand gaan staan. Het backfire-effect is een subtype van ‘confirmation bias’, een cognitieve vooringenomenheid die ervoor zorgt dat mensen informatie verwerpen die in tegenspraak is met hun overtuigingen, of zorgt dat ze informatie interpreteren op een manier die deze overtuigingen bevestigt.
Nieuwsgierig en meer lezen klik hier
