Vrijdag Psychologie — De psychologie van geld
Over gezondheid, geld, geluk & pech
Morgan Housel is een Amerikaanse financieel schrijver, partner bij Collaborative Fund en voormalig columnist voor The Wall Street Journal. Hij schreef het wereldwijde succesboek “The Psychology of Money” — in het Nederlands “De psychologie van geld”.
Geen technisch handboek over beleggen, maar een menselijk verhaal over gedrag, geluk en vrijheid. Zijn centrale boodschap: financieel succes hangt minder af van kennis dan van gedrag.
Want geld is zelden puur rationeel.
Het is geladen met angst, hoop, trots, onzekerheid, schaamte en verlangen. Het vertelt een verhaal over wie we willen zijn, hoe we gezien willen worden, en wat we in het leven belangrijk vinden.
Of je het nu wil of niet: twee krachten raken elk mensenleven — gezondheid en geld.
Gezondheid voel je in je lichaam. Geld voel je in je dagen: hoeveel vrijheid je hebt, welke keuzes je kunt maken, hoeveel rust er in je hoofd zit.
Maar geld is geen wiskunde-examen. Het is menselijk gedrag.
We denken het één, en doen het ander.
Die keuze en alles daaromheen leidt Housel tot één van de belangrijkste conclusies van het boek. Hij stelt dat we niet handelen vanuit kennis en vaak ook helemaal niet consequent zijn. We kunnen rationeel gezien allerlei overwegingen maken, maar als het gaat om de uiteindelijke beslissing, dan wordt die heel vaak nog vanuit een impuls genomen. Vanuit emotie. Vanuit gedrag, niet vanuit kennis.
Mensen handelen daarenboven ook vanuit hun eigen geschiedenis: wat ze hebben meegemaakt, geleerd, gemist, gevreesd of gehoopt.
Denk eens na.
- Iemand die krapte kende, spaart misschien overdreven veel.
- Iemand die in voorspoed opgroeide, durft meer risico.
- Een ondernemer na een faillissement kiest vaker voor buffers dan voor bravoure.
Generaties, opvoeding, streken, banen, toevallige kansen en gemiste kansen — ze vormen elk hun eigen “geldscript”. … en juist daarom leren mensen heel verschillende lessen over exact hetzelfde geld.
Geld bestaat trouwens al heel lang. Al ca. 600 v.Chr. sloeg koning Alyattes van Lydië (het huidige westen van Turkije) munten. Sindsdien is er veel veranderd — behalve dit: geld is altijd een verhaal over vertrouwen en over wat we er samen van maken.
Housel herinnert ons ook aan iets essentieels: geluk en pech. We overschatten vaak onze vaardigheid en onderschatten toeval. Successen zitten nooit 100 % in onszelf; mislukkingen ook niet.
Wie dat erkent, blijft nederig bij winst en mild bij verlies.
Je kunt niet alles controleren, maar je kunt wel je gedrag kiezen: geduld, buffers, diversificatie, niet over je grenzen gaan.
En dan de kern: het hoogste dividend van geld is vrijheid.
Niet status, maar autonomie: kunnen kiezen wat je doet, met wie, wanneer en hoe lang.
Daarom spaar je niet enkel voor spullen, maar voor opties.
Compounding doet de rest — traag, stil, onzichtbaar… zolang jij lang genoeg in het spel blijft.
Misschien is dat de zachtste les van dit boek:
Geld is geen wedstrijd tegen anderen, maar een gesprek met jezelf.
Een Stukje lezen? Klik hier
“Mensen doen soms gekke dingen met geld, maar ze zijn niet gek”… Housel
